Tag Archief van: #co-therapeut

Wie ben ik om ruimte in te nemen?

 

 

Hoe misleidend kan het soms zijn om alleen naar iemand zijn woorden te luisteren terwijl we beiden een slok nemen van onze warme drankjes en lekker nestelen in onze stoelen.

 

 

Dat is de gedachte die door mijn hoofd heen gaat, terwijl we met tegenwind over de hei heen lopen, hopend op een streepje zon. Het is tenminste droog vindt mijn gesprekspartner. Dat is een feit. En zo volgen nog meer nuchtere en weloverwogen uitspraken die de indruk wekken dat iemand helemaal in balans is. Er spelen geen ernstige en ontwrichtende life events, het zelfgevoel is positief en qua functioneren is er niet echt sprake van problemen.

 

Waarom lopen wij dan op de hei? Waarom deze gesprekken? Als je zo getraind bent om pathologie op te sporen, te bespreken en samen te kijken hoe het gezonde deel van iemand het roer (weer) over kan nemen, dan veroorzaakt een groot gezond deel verwarring. Dan is het zoeken naar patronen, die iedereen heeft, soms nog lastiger. Het is zoeken naar nuances in plaats van in het oog springende problematische gedragingen of gedachten.

 

In het oude kantoor, met die comfortabele stoelen en die warme drankjes, konden dit soort trajecten soms heuse puzzels worden. Al zittend (en in slaap vallend) probeerde mijn of onze neocortex te analyseren en te snappen wat er gezegd werd om een ingang te vinden tot ontwikkeling, groei. Want dat is waar het vaak om gaat, waar de cliënt om vraagt. Het gaat in principe goed met mij, ik functioneer, maar ik zou graag willen begrijpen waar dit of dat vandaan komt en hoe ik me hierin kan ontplooien.

 

In het nieuwe kantoor, die met de tegenwind en mulle zand, helpen wat extra factoren ons aan antwoorden. Ons brein is actief, nieuwsgierig en creatief en we krijgen de tijd om wat er gezegd is op ons gemak tot ons door te laten dringen. Maar ook om fysiek te doorvoelen wat er gezegd wordt. We komen wat mensen tegen, iets teveel eerlijk gezegd en daar gebeurt precies wat in de voorbeelden van de cliënt altijd gebeurt. Wie gaat voor wie opzij en hoeveel ruimte mag je innemen ten opzichte van elkaar? Ik observeer wat er gebeurt en maak het bespreekbaar. Hoe voelde het nu om opzij te gaan voor de hardlopers? Is het vergelijkbaar met wat er gebeurde binnen het team? Wat zou je anders willen doen? Hoe ziet dat eruit?

 

“Ik mag mijn ruimte innemen en ik mag desnoods achteraf laten weten dat ik het onprettig vond dat niemand had gedacht aan mijn plek. Dat ik gevraagd wil worden, dat ik erbij wil horen….Vind je het goed als ik nog even blijf en opschrijf wat ik net ervaren heb?“

 

“Neem de tijd en de ruimte” is mijn antwoord.

 

 

 

 

 

 

Geschreven door Irina Poleacov voor De Buitenpsychologen

Vertrouwen

Is de winter het seizoen bij uitstek om te leren vertrouwen?
Terwijl de blaadjes om ons heen allemaal losgelaten hebben, de aarde sterker dan ooit geurt en onze jassen glanzen van de regen, komt deze vraag bij me op.
Cliënte vertelt me over een geheim wat ze al een half jaar met zich meedraagt. Zoals het de meeste geheimen vergaat, zo gaat dit ook over menselijke relaties. Alles wat niet in het reguliere maatschappelijke plaatje past wordt al snel verzwegen. Uit angst voor afkeuring, verlies en eenzaamheid.
Ze schopt tegen hopen bladeren die we tegenkomen en kijkt naar de grond als ze “bekent” wat ze heeft gedaan en wat de aanleiding is geweest om zich aan te melden. Het is nog te vroeg om me aan te kijken. Al schuifelend en doorns van de braamstruiken ontwijkend kom ik te weten wat zich in haar leven heeft afgespeeld de laatste tijd. Ze heeft haar eigen waarden en normen moeten oprekken, vragen van vriendinnen strategisch moeten ontwijken en zonder hun luisterend oor of advies een belangrijk besluit genomen. De eenzaamheid straalt van haar af.
Als ik dat benoem verandert het snotteren in de regen in tranen. Ze kijkt op en ziet een vogel hoog in de lucht over ons heen vliegen. Dat roept een krachtig beeld bij haar op wat haar troost. Ze is niet de enige die alleen op pad is. Ze kijkt me aan, alsof ze me voor de eerste keer echt ziet tijdens dit gesprek. Er is eenzaamheid te lezen op haar gezicht, maar ook vastberadenheid, moed. Ik vraag daarnaar. Als de vogel zo dapper is om in zijn eentje te vliegen, dan kan ik dat ook zegt ze. Ik vlieg naar warmere oorden en daar vind ik mijn steun wel. Voor nu is het even een solovlucht.
Ik vraag haar om zich heen te kijken, echt kijken. Wat valt haar op aan de omgeving, aan de natuur? Heeft de natuur een boodschap voor haar? Ja, de natuur vertelt me te vertrouwen. De bomen hebben de blaadjes losgelaten in alle vertrouwen dat het voeding zal zijn voor de bodem in een paar maanden. Dan speelt het leven zich diep onder de grond af, ook een beetje geheim voor wie niet weet dat de wortels ook in de herfst en winter druk aan het werk zijn om te kunnen bloeien in het voorjaar. De belofte zit juist in het onzichtbare en onbesprokene. Zo ook in haar leven.
Ze kan nu met niemand spreken over haar besluit zodat ze het kan laten opbloeien op een ander moment. Eerst moet er onder het bladerdek nog wat werk plaatsvinden. Zonder schaamte of eenzaamheid, wel alleen. En dat is ok.
“Ik wist niet dat de winter me kon leren vertrouwen in mezelf, maar dat is zojuist gebeurd!” Een seizoen van verstilling en diepe worteling in zichzelf kan ook een vruchtbare bodem leggen voor vertrouwen en de belofte van een lente over 5 maanden…Maar eerst maar eens rustig broeden, verteren en mijmeren in de verstilling van het najaar en de winter.
Geschreven door Irina Poleacov voor De Buitenpsychologen

Driemaal ja

 

 Grote vragen

Moet ik bij het leger gaan in Oekraïne? Moet ik mijn leven weer helemaal omgooien? Zal ik terug naar mijn vrouw? 

Grootse vragen. Ingrijpend en sensationeel. Veel adrenaline. 

 

Omgeving

Het uitzicht om ons heen leent zich goed voor deze insteek. Vergezichten en stralend weer nodigen uit tot fantaseren en filosoferen. The sky is the limit. 

Totdat we op een druk kruispunt komen. Er is een drukte van jewelste, zonder onderbreking en goed georganiseerd worden allerlei goederen getransporteerd voor onze voeten. Als we niet goed hadden gekeken hadden we erop gestaan. Eenmaal gespot, kunnen we er niet meer omheen. De blik is opeens verschoven naar dichtbij en laag bij de grond. Letterlijk en figuurlijk. 

 

Mag het wat kleiner?

Cliënt wordt stil. De vraag is, mag het wat kleiner? Ik stel hem. Abstracte vragen kunnen twee kanten op gaan. Nog meer abstracte antwoorden en filosofische overpeinzingen of hele persoonlijke emotionele reacties. Starend naar de mierenkolonie, die nu aan onze aanwezigheid gewend was, stelt hij een wedervraag. Hoe weet elke mier wat ze moet doen? Ik kan mezelf weerhouden van een lesje biologie en in de stilte die volgt krijg ik een inkijk in zijn binnenwereld.  

 

“Ik heb altijd grote geslaagde stappen genomen. Het heeft me gebracht tot waar ik ben. Ik word onrustig als ik niet de volgende grote stap voor me zie, maar al die kleine dagelijkse dingen tegen kom. Hoe moet ik daarmee dealen, wat is de bedoeling? Als ik niet voor groot en 100% ga dan heeft het geen betekenis, kan ik het beter laten. Ik wil in de snelle energie leven van het westen, maar ook vertragen als ik bij mijn familie ben in het oosten.” 

 

Terug naar de basis 

Ok, terug naar de mieren, naar de basis. Wat zien we? Iedereen lijkt te weten wat ze moet doen, doet het snel en efficiënt en afgestemd op de ander. Is er sprake van snelheid? Is er sprake van familie en verbinding? Is er sprake van 100% en groots resultaat? Driemaal ja.  

Zou het kunnen dat zij jouw droomleven leven vanuit een weten? Dat ze niet hun hoofd breken over de zin van het leven, omdat ze doen wat zinvol is binnen de context waarin ze leven? Elk klein stapje is waardevol, elke grote stap wordt als community genomen. Dit sluit aan bij zijn proces van de afgelopen week. Hij is meer in gesprek gegaan met zijn omgeving en heeft ze betrokken bij zijn proces. Daarin heeft hij steun en richting gevonden. Hij kijkt er positief op terug, hoe kleine acties van zijn kant voor een verbetering van zijn functioneren binnen zijn sociale en professionele omgeving heeft geleid. 

 

“Dus het enige wat ik nu nog nodig heb is vertrouwen? Vertrouwen dat ik met al die kleine stappen wat bijdraag aan belangrijke grote zaken? Dat het leven me de juiste materialen aanreikt en ik alleen goed op hoef te letten dat ik er wel wat mee doe?” Driemaal ja… 

 

 

 

 

 

 

Geschreven door Irina Poleacov voor De Buitenpsychologen

Het heilige setje

 

Spannende dingen doen
Of het nu gaat om een achtbaan, voor jezelf opkomen of je vergaderingen buiten al wandelend doen, spannende dingen doen brengt groei met zich mee. En speelsheid. FUN. Wanneer heb jij dat voor het laatst iets spannends ondernomen en daar lol aan beleefd?

Ik ben voor het eerst in 15 jaar weer in de achtbaan gegaan. Voor mijn zoontje natuurlijk en stiekem ook een beetje voor mezelf. Naast fun en een beetje misselijkheid kwam ik een oud bekend setje tegen. Eens een psycholoog altijd een psycholoog, de analyse was gauw gemaakt en de verbanden gelegd. Hier komen ze…

 

Oud bekend setje
Controle loslaten, overgeven aan de intense fysieke sensaties die gepaard gaan met rollercoasters en niet te vergeten, vertrouwen hebben in een El Condor of een Python…
Loslaten, Overgave en Vertrouwen. Bekende termen uit praktisch alle therapie sessies. Wie deze heilige drie-eenheid beheerst komt namelijk niet heel snel op gesprek bij de psycholoog.

 

Loslaten
Loslaten gaat vaak over negatieve emoties, gedachten en gebeurtenissen. Het oude, hetgeen waar we geen controle over hebben en gedachten die ons alleen maar bang, boos en verdrietig maken. Opruimen is achteraf altijd lekker, maar wie heeft er zin in? En in het geval van loslaten, hoe doe je dat dan?
Overgave
Overgave lijkt nog een stap verder te gaan. Het vermogen mee te bewegen met wat er op je pad komt, acceptatie van onvoorziene tegenslagen en soms zonder verzet verdragen dat het leven een eigen wil heeft. Je kunt het ook flexibiliteit noemen.
Vertrouwen
Vertrouwen spant de kroon van deze drie-eenheid. Vertrouwen dat het leven het beste met je voor heeft, dat dingen niet voor niks gebeuren en dat alles in een context en op de lange termijn zinvol is. Oei, dat is veel gevraagd. Het heet zingeving 🙂 Als je ook maar een beetje weet wat jouw leven zin geeft, dan geeft dat stevigheid. Om beslissingen te nemen, nee te zeggen, te incasseren wat niet te voorkomen en op te lossen valt.

 

Het najaar en de natuur doen het voor. We hoeven alleen om ons heen te kijken en we zien hoe opruimen, meebewegen met de hardere wind en het onuitgesproken vertrouwen dat er wel een tijd komt van blaadjes en bloemen de natuur vormt. Kijk eens goed naar een boom. Het bestaat uit een stevig deel, de stam, een beweeglijk en flexibel deel, het bladerdek en een lekker loslaatsituatie, de bladeren. Vertrouwen, Overgave, Loslaten. Voila!

 

Deze combinatie van symboliek, speelsheid en buiten de comfortzone treden kenmerken Buitenpsychologie. Wat ik in de achtbaan heb geleerd vinden wij als Buitenpsychologen samen met onze cliënten terug in de natuur. De uitnodiging blijft, ga het zelf ervaren!

 

Zoals John Muir het zo mooi verwoord heeft: “With every walk in nature, one receives far more than he seeks”.

 

 

 

Door Irina Poleacov geschreven voor De Buitenpsychologen

De Natuur als co-therapeut

 

“Tijdens dit traject met jou heb ik geleerd dat ik een keuze heb”.

Zo sloten we vandaag een traject van 6 wandelingen en 2 binnen sessies af.  “Het leven doet, mensen doen, dingen gebeuren. En ik kan kiezen wat mijn reactie daarop is. Het stuur in handen nemen en sturen. Ik weet dat het me niet altijd gaat lukken, maar ik weet wat me te doen staat”.

 

Hulpvraag

Soms is de hulpvraag van mensen pijnlijk en complex. Dan zitten er veel hobbels tussen het willen veranderen en loslaten van het oude en het gewend zijn aan vertrouwde automatische patronen. Mijn rol wisselt dan tussen een luisterend oor zijn, erkennen van het ervaren leed en samen zoeken naar de motivatie die nodig is voor werkelijk actief in therapie te geraken.

Soms zijn mensen helemaal klaar voor de verandering die nodig is. De hobbels die er zijn worden zelfstandig genomen. De aangereikte informatie wordt gretig opgenomen en eigen gemaakt. Mijn rol is dan meer reflecterend, confronterend en faciliterend.

 

De natuur

Dit zal voor elke behandelaar herkenbaar zijn denk ik. Maar wat is de rol van mijn co-therapeut, de natuur? Met een menselijke therapeut overleg je verbaal. Je hanteert wellicht dezelfde professionele denkkaders en gelooft in dezelfde interventies of niet. Je hebt een klik met elkaar of niet. Er komt een hoop denken, theorie en meningen bij kijken.

Dat werkt op de hei toch wel anders. De ene keer werk ik samen met een verregende en drassige heide. En de andere keer met een zonovergoten bevroren omgeving. Natuurlijk ben ik blijer met meer zon, maar de klik is er altijd. En discussiëren over het behandelplan of de juiste interventie is er niet bij. De natuur om ons heen is. Punt. Het heeft geen mening over ons of zichzelf, het maakt zich geen zorgen over mijn cliënt, hoeft geen administratie bij te houden en heeft een logische, consequente en terugkerende cyclus. In de winter is het stil, in het voorjaar een groei-explosie, in de zomer zinderend en loom en in de herfst winderig en vol oud blad.

 

Inspirerende collega

Het is een relaxte en inspirerende collega eigenlijk. En een hulpverlener. Dat vond mijn cliënt van vandaag ook.

Na een korte stiltewandeling waarin hij spullen verzamelde, stopten we op een beschutte plek voor een natuurwerk. Binnen de kortste keren had hij zijn leven vormgegeven met behulp van takken, stenen, dennenappels en aarde. De hele heide werd meegenomen in zijn beleving. Ik werd meegenomen in een verhaal over thuis zijn in het eigen huis en gezin, de tijd nemen om in de natuur te zijn en over standvastig en geaard staan in het leven. Zoals de grote witte kei die we tegenkwamen en niet mee konden slepen…

 

Er was overzicht. Acceptatie van hoe het is geweest en hoe het nu is. En een gevoel van keuzevrijheid. Zoals hij op de heide alles mocht kiezen om zijn leven mee vorm te geven, maar zich wel aan de natuurwetten te houden had. Denk aan een zware kei, maar ook de vorm van takken en ander biologisch materiaal die al bepaald is. Hij besefte dat hij zich niet druk hoefde te maken daarover, want daar hebben we geen controle over in het leven. Hij voelde wel de keuze om het te rangschikken zoals het voor hem het beste was op dat moment.

 

Ben jij eraan toe om de natuur als jouw (co)-therapeut te ontmoeten? Om eens vanuit een andere kader naar jezelf of je cliënten te kijken?

 

Wij horen het graag!